HOEKOM?


Ek glo jy het die woordjie “hoekom” al ’n miljoen of meer keer gehoor, veral as jy klein kindertjies het of gehad het. Jy het seker self as kind jou ma en pa teen die mure uitgedryf met hierdie woord. Dis ook ’n woord wat ons op geestelike vlak dikwels gebruik.

Onthou jy dat jou kind tot vervelens toe kon vra: “hoekoôom?” Vir alles is dit hoekom? Jy gee die antwoord elke keer so goed as wat jy kan, maar uiteindelik sê jy dan net: “sommer”. Dan hoor jy: sommer is nie ’n rede nie, skilpad het nie vere nie, appelboom dra nie pere nie. “Ja, maar hoekoôom?”. “Sommer, want ek sê so”. As die hoekoms jou dan heeltemal teen die plafon uitdryf, sê jy: gaan vra jou pa!

’n Mens is as ’n soekende wese geskape. Het jy al agtergekom dat ’n kind nie daardie hoekoms vir sy maatjie vra nie. Hy soek antwoorde by iemand wat meer weet as hy, iemand met meer gesag as hy. Iemand wat hy as kundig genoeg beskou om sy vrae te beantwoord. “Hoekom” is die rede vir ons totale wetenskaplike verstaan en vordering. Hoe meer ons verstaan hoe beter kan ons funksioneer. Dit lyk ook vir my dat ons soos ons ouer word meer en meer vir die Here vra: hoekom? Vir baie van ons hoekoms is daar antwoorde in die Bybel. Soms moet ons lank wag, dan gee omstandighede vir ons die antwoord. Wanneer ons wêreld deur die een of ander trauma, soos dood, egskeiding, siekte of bankrotskap  inmekaarstort, dan kry ons baie keer nie ’n antwoord op die hoekom nie. Dan word dit nag. Jy sien, as daar ’n antwoord is op daardie traumatiese hoekom, kan mens dit makliker aanvaar en vorentoe gaan. Dink bietjie hieroor: móét daar altyd ’n antwoord op jou hoekom wees? En meer nog, hét die Here die antwoord?

Hoekom? Hoekom Here? Hoekom ek, Here? Maar het jy al ooit die vraag anders gevra: hoekom nié ek nie, Here? Nou lyk dit my daar kan gevalle wees waar hoekom ’n vervaldatum het. As ’n kind van 10 skielik onverklaarbaar tot sterwe kom, is daar ’n reuse hoekom. As iemand van 80 skielik tot sterwe kom, maak hoekom nie meer saak nie. Toe my ma in 2010 kanker kry, was die hoekom in my minder as die hoekom in haar. Toe ’n goeie vriend ’n klompie jare gelede kanker kry, het hy vir die Here gevra: hoekom? Toe kom dié antwoord by hom op: Hoekom nie jy nie? Hoekom iemand anders? Wat maak jou so spesiaal? Toe kom daar aanvaarding en berusting en hy voel: as die beker dan nie by my kan verbygaan nie, sal ek hom drink. Die Here het hom wonderbaarlik genees. Maar, Hy het nie my ma genees nie. Sy is oorlede aan kanker. Ek vra egter nie hoekom nie, want sy was bejaard. Ek vra nie hoekom nie, want ek dink nie daar ís ’n antwoord nie. Ek dink nie daaraan of die Here die antwoord het nie, ek dink daaraan dat die Here die antwoord is en dit is te midde van groot hoekoms.

Nou bly die vraag: kan en mag ons die Here vra vir antwoorde?  Ek glo JA, 100 maal ja. Want jy sien, as ons hierdie wroeging in ons hart het en antwoorde soek by die Here en aanhoudend vra en smeek, kry ons nie noodwendig ’n bevredigende antwoord nie, maar ons leer die Here beter ken, ons kom nader aan Hom. Ons kan op een van twee maniere hierna kyk: wanneer trauma ons tref kan ons die Here op die rooi tapyt laat kom en aandring op sy antwoord en sy bedoelings. Dit plaas ons eintlik in ’n gesagsposisie waar Hy verantwoording moet doen. Die ander kant is dat ons sien dat die Here in die middel van die storm staan, die aanslae trotseer en met oop arms vir jou staan en wag en sê: My kind, kom hier. Dan vou Hy jou toe in sy arms en hou jou vas totdat die storm bedaar. Ek glo nie trauma is God se toedoen of wil nie, ek glo ook nie Hy is onmagtig om dit te keer nie. Ek glo ook nie alles hoef ’n doel te hê nie. Ek dink nie ons hoef die Here se eer te beskerm deur sê: die Here het ’n doel met jou swaarkry nie. Dit kan natuurlik wel só wees, maar ek glo eerder dat die Here ín sulke omstandighede ’n doel met ons bereik sonder om die rede daarvoor aan ons te verduidelik.  

Job 39:1-7
“Kan jy vir 'n leeu sy prooi vang? Kan jy vir hom genoeg gee om te eet wanneer hy in sy skuilplek gereed lê, op die loer lê agter 'n bos? Wie gee vir 'n kraai die kos wat hy nodig het wanneer sy kleintjies om hulp roep na God, rondskarrel vir iets om te eet? Ken jy die tyd wanneer die klipspringers lam? Staan jy en kyk waar die wildsbokke kleintjies kry? Kan jy vir hulle die draagtyd bepaal, weet jy presies wanneer hulle moet lam? Hulle trek inmekaar, die bokkies word gebore, die geboortepyne is gou verby. Die lammers groei en word groot in die veld, hulle gaan weg en kom nie na die ooie toe terug nie.

Job 39:29-33
“Is dit deur jou insig dat 'n valk vlieg, dat hy sy vlerke na die suide toe span? Is dit op jou bevel dat 'n aasvoël hoog opvlieg en sy nes in die hoogte gaan bou? Hy woon op die rotse, hy bly daar, op die spits en die kranse. Van daar af soek sy oë na kos, van ver af sien hy dit. Sy kuikens vreet bloederige vleis, en waar iets doodgaan, is hy.”

Hier lees ons hoedat die Here vir Job aanspreek in sy tyd van bitter beproewing en swaarkry. Die Here berispe hom ernstig in Job 39:34-35: Die Here het verder vir Job gesê: “Wil jy 'n saak maak teen die Almagtige en Hom bestraf? Wil jy vir God teregwys? Antwoord Hom dan!”

En dan volg vers 36-38 met: Job het toe vir die Here gesê: “Ek is nie opgewasse teen U nie. Hoe sou ek U kon antwoord? Ek sal liewer stilbly. Ek het gepraat, maar ek kon nie 'n antwoord vind nie, ek het weer geprobeer, maar nou sal ek stilbly.”

Mag ek en jy vrae vra? Ek dink so. Maar ek glo nie ons gaan altyd die antwoord kry nie en ek glo nie daar is altyd ’n antwoord nie, want ons leef steeds in ’n onvolmaakte wêreld wat ’n slegte wond gekry het met die sondeval. Ek dink egter ons ontdek baie keer ons eie antwoorde op die hoekoms, wat nie noodwendig van die Here af kom nie, maar dis okei, want dit laat ons vorentoe beweeg met moed en hoop. Soms kry ons egter wel ’n antwoord op ’n wonderbaarlike manier, dalk op ’n manier wat ons glad nie verwag het nie. Soms is die antwoord iets anders as wat ons wou gehad het. Soms ontdek ons self ’n antwoord. Soms is dit positief en soms negatief.

As ek vir myself hierdie ding bymekaar wil trek, is my slotsom as volg: bly besig met die Here. Vra die hoekom ’n miljoen maal, sif tussen al die goed wat in jou kop opkom wat moontlike antwoorde kan wees. Toets dit aan die Woord van God, toets dit by ander mense, maar wees maar versigtig vir Opinie 3:10, want mense is mal daaroor om met slim antwoorde vorendag te probeer kom. Dan wag jy en as jy glo jy het die antwoord gekry (goed of sleg), aanvaar dit. En as die antwoord nie kom nie? Probeer om dit dan ook só te aanvaar. Dalk het die Here ook die reg om sê: “sommer”....?
 

Duplisering en verspreiding word toegelaat sonder veranderinge en met verwysing na die outeur (Willem Botha) en webruimte (www.heuning.co.za)