Dit
was sekerlik een van die heel grootste gebeurtenisse in die Ou
Testamentiese tyd toe God op bonatuurlike wyse met die volk praat,
deur Moses op die berg Horeb. Die Here spreek Sy direkte wil uit oor
hoe Hy wil hê dat die mense moet lewe. Die Tien Gebooie wat die
moets en moenies uitstip, en wat elke element van die lewe insluit.
Ek dink nie daar is iets wat bygevoeg moes word nie, en niks wat
weggelaat kon word nie.
Mens kan uit twee hoeke na die wet kyk: van die een
kant af lyk dit asof die Here die mens wil straf deur 'n rigiede,
afgebakende stel reëls op die tafel te sit (of te wel, op die
kliptafel). Reëls wat die mens inperk, tussen vaste, onbuigbare
heinings wat vir die mens op die einde 'n straf en 'n pyn is. Van
hierdie hoek af gesien was die wet eintlik 'n voorwaarde tot
saligheid. Dit was voor Jesus gekom het. Toe kom sterf Jesus vir ons
sondes en Hy word die vervulling van die wet. Wat die wet nie by
magte was om reg te kry nie, kon Jesus regkry… volmaaktheid vir Sy
kinders. Jesus kom hef nie die wet op nie, inteendeel …
Matt 5:17-20
17 "Moenie dink dat Ek gekom het om die wet of die profete
ongeldig te maak nie. Ek het nie gekom om hulle ongeldig te maak nie,
maar om hulle hulle volle betekenis te laat kry.
18 Dit verseker Ek julle: Die hemel en die aarde sal eerder vergaan
as dat een letter of letterstrepie van die wet sal wegval voordat
alles voleindig is.
19 "Wie dan ook een van die geringste van hierdie gebooie ongeldig
maak en die mense so leer, sal die minste geag word in die koninkryk
van die hemel. Maar wie die wet gehoorsaam en ander so leer, sal
hoog geag word in die koninkryk van die hemel.
20 Ek sê vir julle: As julle getrouheid aan die wet nie meer inhou
as dié van die skrifgeleerdes en die Fariseërs nie, sal julle nooit
in die koninkryk van die hemel ingaan nie."
Die wet staan vas. Hierdie was die een kant van die saak. Die mens
sien die wet as 'n straf.
Daar is ook 'n anderkant:
Deut 5:1-22
1 Moses het die hele volk bymekaargeroep en vir hulle gesê: "Israeliete,
luister na die voorskrifte en die bepalings wat ek vandag hier in
julle teenwoordigheid aankondig. Julle moet dit leer, dit gehoorsaam
en daarvolgens lewe.
2 Die Here ons God het by Horeb 'n verbond met ons gesluit.
3 Dit is nie ons voorvaders met wie Hy hierdie verbond gesluit het
nie, maar ons, ons almal wat hier is en nou lewe.
4 Ja, met julle persoonlik het die Here op die berg uit die vuur uit
gepraat.
5 Ek het destyds tussen die Here en julle gestaan om die gebod van
die Here aan julle deur te gee, want julle was bang vir die vuur en
julle het nie teen die berg uitgeklim nie. "Die Here het gesê:
6 'Ek is die Here jou God wat jou uit Egipte, uit die plek van
slawerny, bevry het.
7 Jy mag naas My geen ander gode hê nie.
8 'Jy mag nie vir jou 'n beeld of enige afbeelding maak van wat in
die hemel daarbo of op die aarde hieronder of in die water onder die
aarde is nie.
9 Jy mag hulle nie vereer of dien nie, want Ek die Here jou God eis
onverdeelde trou aan My. Ek reken kinders die sondes van hulle
vaders toe, selfs tot in die derde en vierde geslag van dié wat My
haat,
10 maar Ek betoon my liefde tot aan die duisendste geslag van dié
wat My liefhet en my gebooie gehoorsaam.
11 'Jy mag die Naam van die Here jou God nie misbruik nie, want die
Here sal dié een wat sy Naam misbruik, nie ongestraf laat bly nie.
12 'Jy moet die sabbatdag so deurbring dat jy dit heilig hou, soos
die Here jou God jou beveel het.
13 Ses dae moet jy werk en alles doen wat jy moet,
14 maar die sewende dag is die sabbat van die Here jou God. Dan mag
jy geen werk doen nie, nie jy of jou seun of jou dogter of die man
of vrou wat vir jou werk, of jou bees of jou donkie of enige dier
van jou of die vreemdeling by jou nie, sodat jou werksmense kan rus
soos jy.
15 Jy moet daaraan dink dat jy in Egipte 'n slaaf was en dat die
Here jou God jou deur sy groot krag en met magtige dade daaruit
bevry het. Daarom het die Here jou God jou beveel om die sabbatdag
te onderhou.
16 'Eer jou vader en jou moeder, soos die Here jou God jou beveel
het, dan sal jy 'n lang lewe hê en sal dit goed gaan met jou in die
land wat die Here jou God vir jou gee.
17 'Jy mag nie moord pleeg nie.
18 'Jy mag nie egbreuk pleeg nie.
19 'Jy mag nie steel nie.
20 'Jy mag nie vals teen 'n ander getuig nie.
21 'Jy mag nie iemand anders se vrou begeer nie. Jy mag nie sy huis
begeer nie, ook nie sy grond, sy slaaf of slavin, sy bees of donkie,
of enigiets anders wat aan hom behoort nie.'
22 "Die Here het by die berg al hierdie gebooie duidelik hoorbaar
aan julle hele gemeente gegee, uit die vuur en die stikdonker wolk
uit, en toe het Hy stilgebly. Daarna het Hy dit op twee plat klippe
geskryf en dit vir my gegee."
Miskien wil die Here sê: "Mens, doen wat Ek sê, en moenie doen wat
Ek sê jy moenie doen nie - dan sal jy 'n volmaakte lewe hê". Kon jy
enige iets in die wet hoor wat sleg is? Of wat jou pret gaan bederf?
Is daar iets in die wet wat jou in die moeilikheid sal laat kom? Sal
jy iets mis as jy die wet navolg? Sal iets negatiefs met jou gebeur?
Nee, nooit! Die absolute teendeel is waar. Die wet hou net die beste
vir jou in. Jy sien, dit lyk my die mens het maar nog altyd 'n hekel
in die navolging van die wet, omdat ons dink dat God dit as 'n stok
gebruik. Nee man, kyk hoe noukeurig het die Here die wet saamgestel.
Kom ons kyk bietjie na elke gebod:
1. Die eerste gebod: jy mag geen ander gode hê nie.
Is daar iets sleg daaraan om dit te onderhou? Nooit. 'n Intieme
verhouding met een God, die ware, enigste God.
2. Geen afbeelding. Wel, hoekom wil ek 'n beeld aanbid, i.p.v. die
ware God? Ek kies mos my vrou bo 'n foto of 'n beeldjie van haar. 'n
Beeld is so onpersoonlik … maar God is 'n lewende, persoonlike God.
Ek kies dit veel eerder.
3. Jy mag nie Sy Naam ydellik gebruik nie. Nogal interessant dat
mense God se naam so kru, as't ware as 'n vloekwoord gebruik. Sy
Naam is heilig, hoekom sal ons dit wil ontheilig?
4. Jy moet die Sabbat onderhou. Dis mos nie 'n slegte reël nie. Die
Here stel vir ons 'n wonderlike ritme in, 6 dae werk, 1 dag rus. Hy
gee ons kans om te rus, Hy gee ons 'n spesiale dag wat aan Hom gewy
kan wees.
5. Eer jou Vader en jou Moeder. Dis mos nou 'n baie oulike idee. Dit
bring harmonie, vrede, vriendskap, liefde en goeie verhoudinge -
niks daarmee verkeerd nie!
6. Jy mag nie moord pleeg nie. Ja-nee, moord laat jou in die tronk
beland, of dalk die doodstraf kry. Moord is sleg, wreed, onnodig.
Dis 'n skitterende reël - ek wil hom nie oortree nie.
7. Jy mag nie egbreuk pleeg nie. Nee, mnr en mev dis nié om jou pret
te bederf nie. Dis om jou huis 'n standvastige, liefdevolle plek te
maak, met harmonie en sekuriteit. Ek wil DIT nie verloor nie. Los
vir Poppie of Adonis … hulle gaan jou hel toe sleep.
8. Jy mag nie steel nie. Weereens, tronk toe met jou, as jy dit doen.
Dis 'n slegte, slegte plek, jy wil nie daar wees nie. Geen mens kan
trots wees op 'n besitting wat aan iemand anders behoort nie. Steel
bring ongeluk en skuldgevoel, jy kyk heeltyd oor jou skouer omdat jy
bang is jy gaan enige oomblik uitgevang word.
9. Jy mag nie lieg nie. Hoekom wil jy? Om wat reg te kry? Om 'n
ander verkeerde daad reg te "gippo". Nee, die waarheid is 'n
wonderlike ding. Dit hou water, dit maak jou vry, jy hoef nie die
heeltyd te onthou wat jy laas keer gelieg het nie. Iemand wat die
heeltyd lieg is afstootlik.
10. Moenie begeer nie. Niks! Heeltemal niks! Want nét dan kan jy
absolute vrede hê. Vrede kom mos voor in die teVREDE. Jou ogies loer
nie die heeltyd rond nie, en jy is trots op dit wat jy het en
verdien het.
Dis die Tien Gebooie. Onbeskryflik goed en mooi.
Uiteengesit deur 'n God, die enigste God, wat net die beste vir Sy
kinders wil hê. Wat 'n wonder!! Onderhou dit, dis dit werd. Nee, nie
tot saligheid nie, tot vreedsaamheid.
|